الماس تراشکاری

الماس تراشکاری

تراش‌کاری به معنی برشدادن و شیارزنی سطح درونی یا بیرونی یک قطعه و خارج کردن براده هاست. قطعه کار ممکن است از جنس فلز یا به جز فلز باشد که البته تراشکاری فلزات بسیار رایج تر است.

در بیشتر مواقع، ابزار تراشکاری به شکل ثابت است و قطعه کار می چرخد و با همین روش، کار براده برداری انجام می گیرد. برای انتخاب ابزار تراشکاری با لبه برنده، جنس قطعه کار و شکل هندسی آن اهمیت دارد.

عملیلت تراش کاری شامل چهار نوع مختلف روتراشی، پیشانی تراشی، کپی تراشی و برش پروفیل‌های گرد می شود.

به طور کلی در عملیات تراشکاری و برشکاری نیازمند ابزارهای برشی مناسبی هستیم که از موادی با سختی بسیار بالا ساخته شده باشند. به این ابزارها الماس تراشکاری، اینسرت تراشکاری (Insert)، الماسه و یا تیغچه تراشکاری گفته می شود. الماس های تراشکاری عمل تراش فلزات را انجام می دهند و قابلیت تعویض دارند.

نامگذاری الماس های تراشکاری مطابق با استاندارد بین المللی ۱۸۳۲.۲ISO انجام می شود و تمامی سازندگان لازم است این استاندارد را در نامگذاری محصولاتشان رعایت کنند.

خصوصیات الماس تراشکاری

الماس های تراشکاری باید دارای ویژگی های خاصی باشند از جمله  سختی بسیار بالا، مقاومت سایشی بسیار بالا، ضریب انتقال حرارت بسیار زیاد، مقاومت فشاری بسیار خوب، ضریب انبساط حرارتی کم، شباهت ابعادی خوب، صافی سطح زیاد، ضریب اصطکاک پایین و خنثی بودن از نظر شیمیایی.

جنس الماس تراشکاری

مواد سازنده اینسرت تراشکاری معمولاً کاربید است، اگرچه از اینسرت های سرامیکی، سرمات یا الماسی می‌توان برای کاربردهای سخت‌تر استفاده کرد. انواع پوشش های محافظ الماس ها هم به برش سریعتر و ماندگاری بیشتر کمک می رسانند.

انواع الماس های تراشکاری

انواع اینسرت های تراشکاری عبارتند از الماس سرامیکی یا CBN، الماس برشکاری ، الماس تراشکاری، الماس کف تراشی و الماس گام زنی یا دنده زنی، الماس شیارزنی و الماس های فرزکاری.

خرید الماس تراشکاری لازم است بر حسب کار و وظیفه آن انجام شود.

برای الماس تراشکاری (Turning Inserts) می توان به الماس های DNMG یا CNMG اشاره کرد.

الماس های گام زنی یا دنده زنی (Threading Inserts) معمولا با کد IR یا ER تولید می شوند.

اینسرت های برش (Grooving inserts) نیز کدهای متنوعی دارد. برای مثال الماس های برش شرکت کرولوی با کد MGMN و الماس های متعلق به شرکت سندویک با کد N123 به فروش می رسند.

اینسرت هایی نیز در بازار ابزار موجودند که برای فرزکاری به کار گرفته می شوند از جمله الماس APKT  یا الماس های ANKX که دارای تنوع زیادی هستند.

خرید الماس تراشکاری

برای خرید الماس تراشکاری لازم است به کاربرد مورد نظر و در نتیجه به الماسی که مناسب آن کاربرد است دقت کنیم. الماس ها ویژگی هایی دارند که بر روی آنها ثبت می شود. لازم است با این ویژگی ها آشنا بود.

مشخصه های الماس تراشکاری

هر الماس تراشکاری مشخصه هایی ثبت شده دارد که با اعداد و حروف انگلیسی مشخص می شوند. انتخاب الماس تراشکاری بر اساس همین علامت ها انجام می شود و توجه به این ویژگی ها از انتخاب ابزارهای غیر استاندارد جلوگیری خواهد کرد. این مولفه ها عبارتند از :

شکل هندسی الماس تراشکاری  (Insert Shape)

شکل هندسی الماس های تراشکاری، متنوع و متناسب با عملیاتی است که قرار است با کمک الماس انجام شود. بعضی از اشکال هندسی الماس ها عبارتند از الماس سه گوش با نشانه T،  الماس لوزی ۵۵ درجه با نشانه D، الماس لوزی 80 درجه با نشانه C، الماس لوزی 75 درجه با نشانه E، الماس چهار گوش با نشانه S و الماس گرد با نشانه R، الماس پنج ضلعی با نشانه P، الماس شش ضلعی با نشانه H و … .

زاویه آزاد الماس تراشکاری  (Clearance Angle)

یک عامل مهم برای انتخاب اینسرت تراشکاری زاویه‌ی آزاد آن است که منظور از این زاویه، زاویه کناره الماس می باشد. زاویه های الماس و علامت های آنها عبارتند از :

       A = Turning Insert With 3° Clearance Angle

 B = Turning Insert With 5° Clearance Angle

    C = Turning Insert With 7° Clearance Angle

      D = Turning Insert With 15° Clearance Angle

  E = Turning Insert With 20° Clearance Angle

    F = Turning Insert With 25° Clearance Angle

    G = Turning Insert With 30° Clearance Angle

    N = Turning Insert With 0° Clearance Angle

    P= Turning Insert With 11° Clearance Angle

تلرانس اینسرت تراشکاری  (Tolerances Class)

تلرانس الماس تراشکاری با توجه به سایز الماس متغیر است. علامت U برای کم دقت‌ترین تلرانس یعنی 0.005 تا 0.012 و علامت A برای دقیق ترین تلرانس یعنی برابر با 0.0002 به کار می رود. تلرانس یکی از مهم ترین مولفه های الماس های تراشکاری است که متاسفانه توجه زیادی به آن نمی شود.

نوع و مشخصه، شکل سوراخ یا نوع براده شکن اینسرت تراشکاری  (Insert Type)

این ویژگی الماس تراشکاری که یکی از عوامل مهم در انتخاب ابزار است، شامل مواردی مثل تراشه، دو طرفه یا یک طرفه بودن الماس و موارد مشابه است. این مولفه چهارمین حرف از علامت های الماس را تشکیل می دهد. مثلا اینسرت هایی که حرف چهارم آن ها A باشد معمولا بدون براده شکن هستند و کارایی خوبی برای روی چدن دارند.

نوع الماس به صورت حروف انگلیسی به ترتیب زیر ثبت می شود :

 A,B,C,N,Q نشانگر الماس بدون براده شکن

  H,M,R,T نشانگر الماس با براده شکن یک‌طرفه

F,G,J,U  نشانگر الماس با براده شکن دو طرفه

براده شکن یا چیپ بریکر الماس تراشکاری (Chip  Breaker) که وابسته به شرکت تولید کننده الماس و کیفیت فنی آن است، نوع سطح هندسی الماس را بیان می کند یا به نوعی نشانگر گل روی الماس است. این بخش برای هر شرکت تولید کننده اینسرت متفاوت است و لازم است به کاتالوگ آن شرکت مراجعه شود. برای انتخاب براده شکن باید قطعه کار و روش انجام کار را در نظر گرفت.

طول لبه برشی اینسرت یا سایز الماس تراشکاری (Insert Size)

طول لبه برش باید متناسب با طول نشیمنگاه الماس بر روی قلم تنظیم شود و روش اندازه گیری این طول، برای هر شکل از الماس متفاوت است.

ضخامت الماس تراشکاری  ( Insert Thickness )

ششمین ویژگی یعنی ضخامت الماس تراشکاری به صورت عدد یا عدد همراه با حروف بیان می شود. مثلا  01 نشانگر ضخامتی برابر با 1.59 میلی متر، T1 نشانگر ضخامت 1.98 میلی متر و 03 نشانگر ضخامت 3.18 میلی متر است.

زاویه گوشه الماس یا خمیدگی گوشه اینسرت تراشکاری  (Cutting Corner)

این ویژگی به صورت یک عدد بیان و با حرف R مشخص می شود. حرف Z نیز نشانگر زاویه اختصاصی و سفارشی است. محدوده‌ی زاویه‌ی گوشه‌ی الماس در گستره‌ی ۴۵ درجه تا ۹۰ درجه است. زاویه گوشه اینسرت هم از 0.2 میلی متر تا 2.4 میلی متر و حتی بیشتر متغیر است.

پارامترهای دیگر عبارتند از :

شرایط لبه برش الماس‌ تراشکاری  (Cutting Edge)

این ویژگی چگونگی لبه برش الماس تراشکاری را بیان می کند.

جهت برش اینسرت تراشکاری  (Cutting Direction)

در نشان دادن جهت برش الماس، حرف R بیانگر حرکت سمت راست و حرف L بیانگر حرکت به سمت چپ است. حرف N نیز نشان دهنده‌ی به دو طرفه بودن اینسرت است.

قیمت الماس تراشکاری

عوامل زیادی در تعیین قیمت الماس های تراشکاری تاثیرگذارند که از جمله مهمترین آنها جنس الماس، سایز الماس و شکل آن و البته برند سازنده الماس است. در تولید الماس ها لازم است که استانداردهای جهانی به خوبی در نظر گرفته شود. یک پارامتر مهم دیگر برای قیمت گذاری الماس، نوع الماس و جنس روکش آن است و الماس هایی با استحکام و سختی زیاد قیمت بالاتری دارند.